het verhaal van Hoogoord

De eerste Bijlmerflat

Op 13 december 1966 begon de bouw van de Bijlmermeer: toenmalig burgemeester Van Hall sloeg de eerste paal voor de twee flats en tussenliggende parkeergarage die de naam Hoogoord kregen. Een kleine twee jaar later werd Hoogoord opgeleverd; de Bijlmer heette haar eerste nieuwe bewoners welkom.

Een maakbare stad

De filosofie achter de nieuw te bouwen wijk was een strikte scheiding van werken, wonen en recreëren. De ontwerpers geloofden in de maakbaarheid van de stad. Ze berekenden de juiste hoeveelheid groen per inwoner, het juiste aantal vierkante meter aan bergruimte en keuken, de juiste hoeveelheid uren zon op het balkon, et cetera. Ze dachten dat dat de formule was voor de ideale stad.

Groots en extreem

Bouwmeester ir. Siegfried Nassuth zette zijn handtekening onder het ontwerp voor deze stad van de toekomst. In een land van compromissen, wat in stedenbouw vaak tot middelmaat leidt, werd de Bijlmer on-Nederlands groots en extreem.

'Praktijk weerbarstiger

dan idealen'

Van droom naar nachtmerrie

De praktijk was echter weerbarstiger dan alle mooie idealen. De Amsterdamse gezinnen waarvoor de Bijlmer bedoeld was, vonden veel gewildere eengezinswoningen in onder andere Purmerend en Almere. Het zo mooi bedachte droomconcept van de Bijlmer bleek al binnen enkele jaren veranderd te zijn in een nachtmerrie.

Grootschalige vernieuwing

In 1992 besloten de gemeente Amsterdam, stadsdeel Zuidoost en woningbouwcorporatie Nieuw Amsterdam tot een grootscheepse vernieuwing van de Bijlmermeer. In Hoogoord werden bijvoorbeeld de drie onderste verdiepingen ingrijpend veranderd.

Het tij gekeerd

Aanvankelijk richtte de vernieuwing zich vooral op de stenen. Nadat er ook veel aandacht kwam voor de sociaal-economische positie van Bijlmerbewoners ging het echt de goede kant op. Anno 2015 is Amsterdam-Zuidoost een schoolvoorbeeld van stedelijke vernieuwing. Nog niet alle problemen zijn opgelost, maar de droom uit de jaren zestig is voor een groot deel gerealiseerd. In een eigentijdse versie, dat wel.


Hoogoord, de feiten:

Eerste paal: 13 december 1966

Eerste bewoners: november 1967

Architect: Kees Rijnboutt (in dienst van de gemeentelijke Dienst Volkshuisvesting)

Oorspronkelijk aantal woningen: circa 300

Huidig aantal sociale huur: 172

Sloop parkeergarage: 2018

Bijlmer, Bijlmermeer of Zuidoost?

On-Nederlands groots en extreem